Nederlanders en de Russische vloot.

In de 18-de en 19-de eeuw was de invloed van Nederland op de Russische marine groot.

Het begon met tsaar Peter de Grote die eind 17-de eeuw en begin 18-de eeuw Nederland bezocht en onder de indruk was van de Nederlandse scheepvaart en nautische vaardigheden. Tsaar Peter kopieerde Amsterdam en het Muiderslot, en nam veel over van de Nederlandse scheepvaart techniek. Het grachtenpatroon van Amsterdam is terug te vinden in St. Petersburg. De Vecht was in die tijd een belangrijke rivier en Weesp, aan de Vecht, een van de belangrijkste steden van Nederland. Tsaar Peter zag het nut van het Muiderslot aan de monding van de Vecht en dat was zijn inspiratie voor het bouwen van de Peter-en-Paulvesting aan de monding van de Neva. De tsaar bracht ook vele Nederlandse woorden naar het Russisch, vooral vanuit de scheepvaart.

Nederlanders waren in die tijd belangrijk voor de Russische vloot. Wicher Berkhof van het Oosteinde in Vriezenveen vertrok in 1804 als 10-jarige naar St. Petersburg, studeerde aan het College voor Scheepsbouwarchitectuur te St. Petersburg, werd scheepsbouwmeester en later directeur van de nieuwe Admiraliteitsscheepswerf met als rang schout-bij-nacht in de marine. Ook Hendrik Aman uit Vriezenveen was als luitenant werkzaam op deze werf. Vriezenveen bouwde dus mee aan de Russische vloot. Uiteindelijk werd Wicher Berkhoff in 1840 onderscheiden in de orde van Sint-Anna 2-de klasse met keizerlijke kroon. Daarmee werd hij in de Russische adelstand verheven. Wicher kreeg diverse opdrachten tot het bouwen van schepen. Zo bouwde hij in 1819 de passagiersschepen "de Dolfijn" en de "Sint Petersburg" en assisteerde hij bij het bouwen van meerdere oorlogsschepen, waaronder het 84-kanonsschip "Gangut", dat bovenaan deze column is afgebeeld in de slag bij Navarino (1827) tijdens de Griekse vrijheidsstrijd. Geallieerden (Frankrijk, Groot-Brittannië, en Rusland) vochten er tegen een Turk-Egyptische vloot. De Russische vloot stond er onder leiding van, jawel alweer een Nederlander, Lodewijk van Heiden uit Zuidlaren.

Ook nu nog blijkt de Nederlandse invloed uit Russische scheepstermen die tot het Nederlands zijn te herleiden. Soms is daarbij enige kennis van het cyrillisch schrift handig. Zo staatр voor een r, is п een p, is ш een sj, is б een b, is г gelijk aan g, is х een ch, is с een s, н een n, и een i, в een v of w, en у een oe,etc. Kijk met die kennis eens naar de woorden: matroos - "матрос" (matros), kapitein -"капитан" (kapitan), schipper - "шкипер" (sjkiper), achtersteven - ахтерштевень (achtersjteven), stuurman - "штурман" (sjtoerman), boord - борт (bort), kajuit - "каюта" (kajoeta), etc.

Op https://nl.wikipedia.org/wiki/Russischstaat nog veel meer uitleg over de relatie tussen het Nederlands en het Russisch.

Voor meer cultuur-historische verhalen met foto's kunt u lid worden van de Vereniging Oud Vriezenveen, u krijgt dan voor €22,00 per jaar vier keer het kwartaalblad Waver 't Vjenne thuisgestuurd. Op vertoon van de ledenkaart hebben leden eveneens gratis toegang tot ons museum. Telefoon 0546-563476 mail ons vereniging@oudvriezenveen.nl of kijk op http://www.museumvriezenveen.nl/waver-lid-worden.