Bakker aan de deur

Bakker aan de deur? Dat was vroeger heel gewoon. Brood werd uitgevent in plaats van dat men het, zoals nu, moet halen. Bakker Graads Hospers kwam met zijn broodmand altijd achterom, ook dat was toen heel gewoon. En hij zong, dan kon je horen dat hij eraan kwam. Er waren zo rond het midden van de vorige eeuw vele kleine bakkers op het dorp. Elk met hun eigen specialiteit, en een eigen winkeltje. Bakker Freek en Bakker Jan (Folbert) waren bijv. gespecialiseerd in grote roggebroden. Ze kneden hun meel nog met de blote voeten in een grote houten trog. Bakker Schipper was bekend om zijn krentenwegge, dat hij nu wederom bakt in de Johannes Hoeve. De bakkers Hoff, Kobus, Leemans, Jansen, Veneman en Holland waren ook bekend op het dorp. Veel warme bakkers zijn inmiddels verdwenen. De enige ambachtelijke bakker op het dorp is nu bakker van de Goot (vroeger bakker Wessels). En uiteraard bakker Holland. Hendrikus Holland startte de bakkerij in 1937 en wilde zich tussen de andere bakkers onderscheiden. Hij begon met lijnmatig bakken. Zoon Leo, die op de foto hierboven te zien is, had dezelfde vooruitstrevende visie als zijn vader, startte de automatisering, en zocht extra afzetkanalen. Dat is gelukt. Op het bedrijventerrein Almeloseweg heeft bakker Holland nu een vloeroppervlak van 17.000m2 nodig en 50 vrachtwagens. Binnenkort uit te breiden tot 40.000m2. Een echte pionier zoals vroeger de Rusluie.

Er waren meer illustere bakkers in Vriezenveen. Zoals Barend Arendshorst die op de plek van slager Kenkhuis aan het Westeinde in een boerderij een klein beschuitfabriekje had. Hij vertrok naar Amerika en stichtte in 1895 in Holland Michigan ook een fabriekje aan East 8th Street, daar waar nu het Post Office staat.

Hij gebruikte nog olijfoliezeep als ingrediënt voor de brosheid. In de The Indianapolis News van 20 oktober 1916 staat een open brief en advertentie van William Arendshorst, zoon van Barend, en general manager van inmiddels de grootste beschuitfabriek van Amerika, de Holland Rusk Company. In deze brief maakt William duidelijk dat om de kwaliteit te handhaven een pak beschuit toch echt 13 dollarcent moet kosten. Vriezenveense pioniers zochten hun handel dus niet alleen in Rusland, maar ook in Amerika. In 1928 gaat de fabriek over naar NaBisCo, de National Biscuit Company. In oktober 2013 is er in het Historisch Museum nog een reünie geweest van de familie Arendshorst met bijna 20 deelnemers waaronder John H. Ahrendhorst. John is kleinzoon van William en oogspecialist in Michigan met een eigen kliniek, het “Holland Eye Surgery & Laser Center” in Holland Michigan.