Vriezenveen maritiem

Schipper of admiraal, nogal verschillend, maar Vriezenveen kent ze beide. Turfschippers waren een bekend verschijnsel in Vriezenveen en de admiralen Kruys en Berkhoff hebben Vriezenveense roots. Zo bezien heeft Vriezenveen iets met water. Tot voor enkele jaren geleden was er in Vriezenveen ook nog een scheepswerf operationeel.

In het midden van de 17e eeuw is er al sprake van turfschippers die turf over de nieuw gegraven schipsloot naar Almelo vervoerden. Het beroep van vervener en schipper werd vaak gecombineerd. Vriezenveen was eeuwenlang het centrum van de turfschipperij. Misschien dat dit de oorzaak is dat de naam “Schipper” nog zo vaak in Vriezenveen voorkomt.

In het midden van de negentiende eeuw woonden er op het Oosteinde, langs de Geesterenseweg en in de Pollen nog zo’n 70 turfschippers en passeerden er in de winter ongeveer 900 schuiten de tolbrug bij de Paterswal.

Eind negentiende eeuw kwamen er de vrachtschippers bij die het kanaal De Haandrik gebruikten. Er was toen een zogenaamde spoorhaven aangelegd tegenover de fabriek van Jansen & Tilanus. Bekende Vriezenveense schippersfamilies als Bom en Van ’t Ende voeren op Almelo, Deventer en Zwolle.

Vriezenveen kent ook haar admiraals. Gerhardus Kruys werd geboren op 21 augustus 1838 op het Oosteinde 324 te Vriezenveen en werd in 1853 adelborst aan de Koninklijke Militaite Academie te Breda. Hij heeft het bevel gevoerd op verschillende schepen, werd in 1878 kapitein-luitenant ter zee, en in 1881 belast met de afdeling personeel van het Departement van Marine te Batavia.

Uiteindelijk werd hij in 1891 in Nederland minister van Marine en in 1894 bevorderd tot vice admiraal. Zijn naam is nu nog verbonden aan de scouting groep Vriezenveen.

Een andere bekende Vriezenvener was verbonden aan de marine in Rusland. Wicher Berkhoff werd geboren op 21 augustus 1794 aan het Oosteinde te Vriezenveen,

ongeveer te hoogte van Autobedrijf Abbink, als zoon van timmerman Albert Berends Berkhoff. Hij trok als 10-jarige in 1804 naar St. Petersburg en koos niet voor de handel maar studeerde aan het College voor Scheepsbouwarchitectuur te St. Petersburg en sloot deze opleiding in 1816 af als scheepstimmerman. Hij werd scheepsbouwmeester en later directeur van de stadswerf te St. Petersburg. Deze stadswerf lag naast de Marine Admiraliteitsscheepswerf. Beide werven werden samengevoegd en Berkhoff werd directeur van deze nieuwe Admiraliteitsscheepswerf met als rang schout-bij-nacht in de marine. Vriezenveen bouwde dus mee aan de Russische vloot. Het marinebloed ging over op zijn nazaten. Op de foto geheel links loopt de Russische marinecommandant Baickhoff, nazaat van Wicher Berkhoff. De foto is genomen in 1956 op een Nederlandse oorlogsbodem tijdens een vlootbezoek aan St. Petersburg.